Wyjątkowo odległa gromada galaktyk
31 sierpnia 2016, 10:43Dzięki Chandra X-ray Observatory i innym teleskopom odkryto rekordowo odległą od Ziemi gromadę galaktyk. CL J1001+0220 znajduje się w odległości około 11,1 miliarda lat świetlnych od naszej planety
Świetnie zachowane skamieniałości krewnego miłorzębu
14 marca 2017, 12:56Paleontolodzy z USA, Chin, Japonii, Rosji i Mongolii odkryli świetnie zachowane skamieniałości odległego krewnego miłorzębu dwuklapowego (Ginkgo biloba). Naukowcy mają nadzieję, że dzięki temu uda się lepiej zrozumieć ewolucję prehistorycznych roślin nasiennych.
Powierzchnia Zeta Puppis wywołuje wiry w wietrze gwiazdowym
26 października 2017, 10:15Międzynarodowa grupa astronomów zauważyła na powierzchni nadolbrzyma Zeta Puppis plamy, które napędzają wielkie spiralne struktury w jej wietrze gwiazdowym. Zeta Puppis ma masę 60-krotnie większą od masy Słońca, a jej powierzchnia jest siedmiokrotnie cieplejsza
Bezprecedensowa utrata lodu w rosyjskiej Arktyce
21 września 2018, 09:00W ciągu ostatnich lat doszło do olbrzymiej destabilizacji Czapy Lodowej Wawiłowa w rosyjskiej Arktyce. Najnowsze badania wykazały, że w roku 2015 lodowiec ten przemieszczał się w tempie nawet 25 metrów dziennie. W epoce ocieplającego się klimatu coraz częściej obserwujemy przyspieszanie ruchu lodowców. Jednak tempo utraty lodu na Wawiłowie jest bezprecedensowe i niespodziewane, mówi główny autor badań, profesor geologii Mike Willis z Colorado University, Boulder.
Na majańskim stanowisku obróbki soli w Belize znaleziono jadeitowy żłobnik wysokiej jakości
21 maja 2019, 11:34W południowym Belize na majańskim stanowisku Ek Way Nal, na którym przetwarzano sól, znaleziono narzędzie - żłobnik - z przezroczystego jadeitu z palisandrową rączką. Wysokiej jakości materiały świadczą o tym, że pracownicy takich przybytków odgrywali ważną rolę w gospodarce okresu klasycznego cywilizacji Majów.
Ważne odkrycie Polaków: fotosyntezę napędza nie tylko światło, ale i ciepło
20 kwietnia 2020, 05:50Do fotosyntezy potrzebne jest nie tylko światło, ale i ciepło - dowodzą naukowcy z Lublina. Rośliny odzyskują część ciepła, które powstaje w fotosyntezie, i używają go ponownie do zasilania reakcji napędzanych światłem, w tym – do produkcji tlenu – tłumaczy prof. Wiesław Gruszecki.
Ziemia jest bliżej czarnej dziury i porusza się szybciej, niż dotychczas sądziliśmy
30 listopada 2020, 12:27Ziemia jest bliżej supermasywnej centralnej czarnej dziury – Sagittariusa A* – naszej galaktyki i porusza się szybciej niż dotychczas sądzono. Tak wynika z nowej mapy sporządzonej na podstawie ponad 15-letnich badań prowadzonych przez japoński projekt astronomiczny VERA.
Mikroskop ze splątaniem kwantowym pokazuje to, co było niewidoczne
10 czerwca 2021, 10:44Na australijskim University of Queensland powstał pierwszy mikroskop wykorzystujący efekt splątania kwantowego, który przewyższa obecnie dostępne mikroskopy. Pozwala on dostrzec niewidoczne dotychczas struktury biologiczne. Mikroskop będzie niezwykle przydatny w biotechnologii, a wykorzystane przezeń techniki mogą znaleźć szereg zastosowań od nawigacji po obrazowanie medyczne.
Złoty krzyżyk z niezwykłym napisem runicznym
21 grudnia 2021, 14:00W 2019 roku w pobliżu Berwick-upon-Tweed detektorysta znalazł pokryty runami złoty krzyżyk. Zabytek datowano na lata 700–900, a każdy specjalista rozpozna w nim wyjątkowe znalezisko. Większość wczesnych anglosaskich krzyży ma równe ramiona, tutaj jedno z nich jest dłuższe. Ponadto dotychczas nie znaleziono krzyżyka pokrytego runami. Jednak prawdziwą sensacją okazało się odczytanie napisu.
Stonehenge: już ponad 10 000 lat temu ludzie regularnie użytkowali tamtejsze okolice
16 maja 2022, 06:02Archeolodzy z Uniwersytetów w Birmingham oraz Gandawie odkryli w okolicach Stonehenge setki dużych i tysiące mniejszych prehistorycznych jam. Jedna z nich, o średnicy ponad 4 i głębokości 2 metrów – wykuta w kredowym podłożu – to najstarszy znany nam ślad na użytkowanie przez człowieka ziemi w pobliżu Stonehenge. Dół powstał ponad 10 000 lat temu, we wczesnym mezolicie, gdy Wyspy Brytyjskie zostały ponownie zasiedlone po epoce lodowej.
